'Tumankuqe moj belhollë', thotë kënga, por a e dini në të vërtetë se për cilat tumankuqe bëhet fjalë (VIDEO)
Koleksionistja e veshjeve tradicionale shqiptare, Linda Spahiu, na mirëpriti në muzeun ku ruhet një trashëgimi i rrallë dhe e çmuar e etnografisë shqiptare. Këtë herë u ndalëm tek veshja çame, dhe tek përshkrimi i tumaneve të famshme.
Në Shqipëri është vështirë të gjesh të tillë njerëz si Linda Spahiu, të cilët kanë kaq informacion për veshjet tradicionale shqiptare.Koleksioni i saj i madh, i bukur do të kërkonte ndoshta edhe më shumë se një jetë për ta pasqyruar atë në sytë tanë.Vendi ku ajo ruan koleksionin e saj gjigand është një prej më të çmuarve e më me vlerë në vendin tonë, e aty Linda nis të flasë natyrshëm duke përshkruar madhështinë e këtij kostumi çam.
"Tumankuqe moj belhollë, ma bën me sy, ma bëj me dorë". Me siguri të gjithë i kemi dëgjuar vargjet e kësaj kënge nëpër gëzime familjare, por a e dini në të vërtetë se për cilat tumankuqe bëhet fjalë?
Hap pas hapi Linda na tregon këtë magji të etnografisë shqiptare
Linda ndërhyn në veshje duke i restauruar ato, por duke ruajtur gjithmonë pjesë të identitetit të tyre. Këtij jeleku unik , i ka ndërruar astarin , por ka qenë edhe përpara një dileme në se duhej të vazhdonte me ndërhyrje të tjera.
Linda na tregon se ndonjëherë i duket vetja si me një gjykim jo të kthjellët , pasi në fantazinë e saj i duket sikur njeh gra të caktuara. Kjo gjë vjen nga prekja e shumë historive nëpërmjet veshjeve, por edhe nga profesioni i saj i vërtetë si mjeke. Ka raste shprehet Linda se gjen edhe letra nëpër veshje që tregojnë shumë për personin që e ka pasur.
Fatkeqësi e quan Linda faktin që objekti i vjen nga tregtari te tregtari duke kaluar dorë më dorë , jo pak herë ka pasur raste kur poseduesit e kostumeve popullore duan të ruajnë anonimatin.
Më tej Linda na shpjegon larminë e copave dhe materialeve për të cilat është konsultuar edhe me miken e saj etnografen, Afërdita Ozuni.
Në mënyrë të përmbledhur Linda na e tregon të kompletuar këtë kostum madhështor të zonës së Çamërisë.
Në përfundim ajo që vjen si një mesazh sa goditës, aq edhe kërkues për shoqërinë shqiptare është mosnjohja dhe nevoja për ta kthyer këtë gjë në nevojë të menjëhershme të rritjes së kulturës për thesarin e artë të etnografisë shqiptare.
/b.ha./Shqiptarja.com
Sondazhi i ditës:
5 vite nga krijimi i SPAK, jeni të kënaqur me punën e bërë?
-
Po
63.1%
-
Jo
17.7%
-
Duhet më shumë
19.2%
Vota total: 1464
Votat totale janë unike
Lajme të tjera
-
Keni dhimbje të gjurit? Ja kura natyrale që do jua largojë dhimbjet përgjithmonë
16 Dhjetor 2024, 17:24
-
‘Kujdes në dashuri’ Jorgo Pulla paralajmëron shenjat…/ Horoskopi i javës, parashikimi për çdo shenjë
16 Dhjetor 2024, 15:45
-
Altin Joka: Ja ‘magjia’ e përdorimit të kripës si terapi dhe cila sëmundje mund të kurojë
12 Dhjetor 2024, 14:52
-
Probleme me fryrjen e barkut dhe jashtëqitjen? Mund të vuash nga sindroma e zorrës së irrituar/ Ja ç’duhet të bëni
11 Dhjetor 2024, 10:37
-
1 thelpi hudhër në ditë haje në këtë mënyrë… Hudhra mund të ndryshojë jetën nga Altin Joka
4 Dhjetor 2024, 16:35
-
Laringiti te fëmijët, simptomat që nuk duhet t’i neglizhoni / Ylli Merja: Ja si ta trajtoni në mënyrë natyrale
2 Dhjetor 2024, 15:39
-
Kujdes! Çdo vendim i kësaj jave ndikim deri në Mars 2025 / Horoskopi javor 2-8 dhjetor nga astrologu Jorgo Pulla
2 Dhjetor 2024, 12:30
-
Dëllinja 'ilaç' për shpirtin dhe shëndetin / Ylli Merja: Ja si ta përdorni mrekullinë kurative të natyrës
25 Nëntor 2024, 16:19
-
Ja ç’do ndodhë në Dhjetor! Lëvizje të forta planetare, Jorgo Pulla paralajmëron shenjat…/ Horoskopi për muajin Dhjetor
25 Nëntor 2024, 15:54
-
Lakra ‘bomba’ që vret sëmundjet, Altin Joka: Magjia e lakrës nëse e përdorim rregullisht/ Disa kombinime për kura specifike
20 Nëntor 2024, 17:00
-
Mjalti, shëruesi i madh i 216 sëmundjeve, Altin Joka: Si të përdoret pa humbur vlerat / Provat e pagabueshme, si të dallojmë mjaltin pa hile
20 Nëntor 2024, 16:33
-
‘Kujdes nga skandalet, çdo gjë shihet me lupë’, Jorgo Pulla paralajmëron… /Horoskopi javor 18-24 nëntor
18 Nëntor 2024, 13:57